الاستوگرافی (Elastography) یک تکنیک تصویربرداری پزشکی جدید و غیرتهاجمی است. نام دیگر آن ارتجاع‌نگاری است. این روش برای اندازه‌گیری سفتی یا سختی بافت‌های نرم بدن استفاده می‌شود. اساس کار الاستوگرافی بر این اصل استوار است که بافت‌های بیمار یا سرطانی معمولاً سخت‌تر از بافت‌های سالم هستند.

نحوه عملکرد و کاربردها

الاستوگرافی معمولاً با استفاده از سونوگرافی (اولتراسوند) یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) انجام می‌شود. در نوع رایج آن، یعنی الاستوگرافی اولتراسوند (که به نام تجاری فیبرو اسکن نیز شناخته می‌شود)، ارتعاشات بدون درد و با فرکانس پایین به بافت فرستاده می‌شود . سپس سرعت حرکت این ارتعاشات در بافت اندازه گرفته می‌شود. هرچه سرعت حرکت امواج بالاتر باشد، سفتی بافت بیشتر است.

کاربردهای اصلی الاستوگرافی:

• کبد: مهم‌ترین کاربرد آن تشخیص و ارزیابی شدت فیبروز و سیروز کبدی است. بافت کبدی سفت شده، نشانه بیماری است.

• پستان و تیروئید: کمک به تشخیص توده‌ها و ضایعات خوش‌خیم از بدخیم. بافت‌های سرطانی پستان یا تیروئید معمولاً سفت‌تر هستند.

• پروستات و سایر بافت‌ها: ارزیابی سفتی توده‌های مشکوک در سایر اندام‌ها.

این روش به پزشکان اجازه می‌دهد تا بدون نیاز به جراحی یا بیوپسی، اطلاعات دقیقی از وضعیت بافت‌های داخلی به دست آورند. این امر در تشخیص زودهنگام سرطان‌ها و پایش بیماری‌های مزمن بسیار ارزشمند است.